No GST on UPI Payments: सरकारने शुक्रवार (18 एप्रिल 2025) सांगितले की, GST UPI transactions वर कुठलाही NEW कर लावण्याचा प्रस्ताव सध्या विचारात नाही. “सध्या अशा कोणत्याही प्रस्तावाबाबत सरकारच्या समोर काहीही नाही,” असे Finance Ministry statement मध्ये नमूद करण्यात आले आहे.
UPI transactions वर GST का लागू नाही
- GST केवळ Merchant Discount Rate (MDR) सारख्या चार्जेसवर लागतो.
- जानेवारी 2020 पासून, The Central Board of Direct Taxes (CBDT) ने person‑to‑merchant (P2M) वरील MDR काढून टाकला आहे (MDR exemption).
- MDR नाही तर GST नाही: UPI digital payments वर कोणतेही MDR नसल्यामुळे, त्यावर GST लागू होत नाही.
UPI चा प्रचंड वाढता ट्रॅफिक
- FY 2019–20: ₹21.3 लाख कोटी
- मार्च 2025: ₹260.56 लाख कोटी
जवळपास 12 पट वाढीमुळे भारतातील डिजिटल व्यवहारात UPI चे महत्त्व अधोरेखित होते.
लहान व्यापाऱ्यांसाठी प्रोत्साहन योजना
FY 2021–22 पासून सुरू असलेली योजना person‑to‑merchant UPI payments मधील कमी रकमेच्या व्यवहारांचे शुल्क लहान व्यापाऱ्यांना सहन करावे लागू नये यासाठी Incentive म्हणून ही स्कीम हेल्प करते.
- FY 2022–23 मध्ये Payout रक्कम: ₹2,210 कोटी
- FY 2023–24 मध्ये Payout रक्कम: ₹3,631 कोटी
या प्रोत्साहनांमुळे लहान व्यवसायांना UPI digital payments मध्ये सहभागी होता येते आणि नवकल्पना वाढीस लागतात. UPI transactions वर GST लागू न झाल्याने तसेच मजबूत प्रोत्साहन योजना चालू असणे यामुळे भारतातील डिजिटल पेमेंट्सचे वातावरण आणखी समृद्ध होईल.
‘ही पोस्ट वाचा: HDFC Flexi Cap Fund: 30 वर्षे पूर्ण, किती दिला रिटर्न?