Mutual Fund Nominee नियम, सर्व गुंतवणूकदारांसाठी वाचायलाच हवेत

Mutual Fund Nominee: Mutual Fund मध्ये गुंतवणूक म्हणजे केवळ संपत्ती वाढवणे नाही, तर भविष्यासाठी सुरक्षितता निर्माण करणे आहे. पण या संपत्तीचा हक्क योग्य व्यक्तीला मिळावा यासाठी Nominee ठरवणे तितकेच महत्त्वाचे आहे.

Mutual Fund मध्ये Nominee ठरवणे म्हणजे तुमच्या अनुपस्थितीत गुंतवणुकीचा सहज व कायदेशीर हस्तांतरणाचा मार्ग तयार करणे. SEBI च्या नियमानुसार, एका Mutual Fund खात्यात जास्तीत जास्त तीन Nominee ठेवता येतात. त्यांच्या वाट्याचा हिस्सा स्पष्टपणे नमूद करावा लागतो.

Nominee कुटुंबातील सदस्य, अवलंबित, NRI किंवा सरकारी/चॅरिटेबल ट्रस्ट देखील असू शकतात. मात्र, कंपनी, HUF किंवा पार्टनरशिप फर्म Nominee होऊ शकत नाहीत.

Nominee का महत्त्वाचा आहे

Nominee ठरवल्याने तुमच्या कुटुंबाला किंवा लाभार्थ्याला तुमच्या गुंतवणुकीचा हक्क पटकन मिळतो. Nominee नसल्यास, गुंतवणूक मिळवण्यासाठी कायदेशीर वारसाचा पुरावा सादर करावा लागतो, ज्यामुळे वेळ आणि त्रास वाढू शकतो.

एकापेक्षा जास्त Nominee जोडण्याचे नियम

गुंतवणूकदार Mutual Fund मध्ये तीनपर्यंत Nominee ठेवू शकतो. प्रत्येक Nominee चा टक्केवारी हक्क स्पष्ट करणे आवश्यक आहे. यामुळे भविष्यातील वाद टाळता येतात आणि वितरणाची प्रक्रिया सुलभ होते.

Minor Nominee साठी नियम

अल्पवयीनालाही Nominee म्हणून ठेवता येते. पण अशा वेळी Guardian नेमणे बंधनकारक असते. Guardian हा त्या गुंतवणुकीचे संरक्षण व देखरेख करतो, जोपर्यंत Nominee प्रौढ होत नाही.

NRI आणि इतर विशेष नियम

NRI व्यक्तीही Nominee होऊ शकतो, परंतु त्यांना परकीय चलन नियमांचे पालन करावे लागते. सरकारी संस्था, चॅरिटेबल ट्रस्ट किंवा अधिकृत पदावर असलेली व्यक्ती देखील Nominee असू शकते.

Nominee बदलणे किंवा रद्द करणे

Nominee कोणत्याही वेळी बदलता येतो. त्यासाठी नवीन Nomination Form सादर करावा लागतो. Nominee रद्द करायचा असल्यास Cancellation Form द्यावा लागतो. हे दोन्ही पर्याय ऑनलाइन आणि ऑफलाइन उपलब्ध आहेत.

Nominee जोडण्याची पद्धत

Mutual Fund Nominee जोडण्यासाठी, गुंतवणूकदाराने Nomination Form भरून AMC कडे सादर करावा लागतो. यात Nominee चे नाव, नाते, पत्ता आणि संपर्क तपशील नमूद करावे लागतात.

वाचा: Mutual Fund Transaction Charges: सेबीने म्युच्युअल फंड ट्रान्झॅक्शन चार्जेस केले रद्द, गुंतवणूकदार आणि डिस्ट्रीब्युटर्ससाठी याचा अर्थ काय?

FAQ

Mutual Fund मध्ये किती Nominee ठेवता येतात?
SEBI च्या नियमानुसार, जास्तीत जास्त तीन Nominee ठेवता येतात.

Minor Nominee ठेवता येतो का?
होय, पण Guardian नेमणे आवश्यक आहे.

Nominee नसल्यास काय होते?
गुंतवणूक कायदेशीर वारसाला जाते, परंतु त्यासाठी पुरावे द्यावे लागतात.

NRI Nominee होऊ शकतो का?
होय, पण परकीय चलन नियमांचे पालन आवश्यक आहे.

Nominee बदलण्याची प्रक्रिया कशी आहे?
नवीन Nomination Form सादर करून Nominee बदलता येतो.